سم شناسی

1397/8/20 0:0
سم‌شناسی شاخه‌ای از علوم شیمی، زیست‌شناسی و پزشکی است که به بررسی سموم، داروها، مواد مخدر و اثرات زیان آور آن‌ها بر موجودات زنده‌ می پردازد. در عین حال سم‌شناسی را علم شناخت سموم و نحوه مبارزه با آن‌ها نیز تعریف کرده‌اند. سمومی که از مسیرهای مختلف وارد بدن موجود زنده می‌شود می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در عملکرد زیستی ارگان یا بافت هدف در موجود زنده شود. که این تغییرات در علم سم شناسی مورد بررسی قرار می‌گیرد
با توجه به اهمیت سموم و آلاینده های مواد غذایی و تاثیر آن بر سلامت ، جهت اطمینان از ورود مواد غذایی سالم و عاری از هر گونه عامل بیماری در بازار مصرف و تضمین سلامت آنها کنترل میزان سموم و آلاینده های موجود در مواد غذایی در بخش سم شناسی و آزمایشگاه کنترل مواد غذایی و بهداشتی استان انجام می گیرد .
اندازه گیری میزان فلزات سنگین مانند سرب ، کادمیوم ، روی ، نیکل ، آرسنیک ، و جیوه ، اندازه گیری سموم قارچی همچون آفلاتوکسین در غلات _ تعیین میزان سموم ارگانوفسفره و اندازه گیری میزان قند مصنوعی آسپارتام از جمله فعالیتهای قایل انجام در این بخش می باشد .

آنالیز دستگاهی

بخش آناليز دستگاهی از واحدهای اصلی و فنی- تخصصی آزمايشگاه کنترل مواد غذايی، آرايشی – بهداشتی بوده و دارای دو بخش مجزای سم شناسی و استخراج می‌باشد که کليه نمونه‌های ارسالی از بخش پذيرش که نيازمند آناليز دستگاهی دقيق هستند، در اين بخش تحت شرايط خاص نگهداری شده و در کوتاه‌ترين زمان، آزمون‌های مورد نياز و درخواستی بر روی آنها انجام می‌گيرد.

 ****مسئولیت های مرتبط به انجام آزمون :

انجام آزمونهای سم شناسی بر مواد خوراکی ، آشامیدنی ، آرایشی ، بهداشتی و بسته بندی

***** مسئولیتهای مربوط به برنامه ریزی آزمونها وارزیابی نتایج :

1- تهیه محلولهای شیمیایی و معرفها بر اساس SOP  موجود در آزمایشگاه

2 - تعیین فاکتور محلولهای شیمیایی و استاندارد کردن آن

3- تهیه دستور العمل شرایط نگهداری مواد شیمیایی

4- اعلام نیازمندیهای آزمایشگاه شیمی شامل مواد شیمیایی ، ملزومات مصرفی

5- تهیه استاندارد ، کتابهای مرجع جهت آزمون

6 – تفسیر واظهار نظر نتایج آزمون بر اساس استاندارد ملی ایران و دستورالعملهای اداره کل آزمایشگاه های کنترل غذا ودارو

7- با توجه با مدت ماندگاری 20 روزه نمونه در آزمایشگاه لازم است برای ارایه نتیجه در زمان مناسب برنامه ریزی شود .

****مسئولیتهای گزارش دهی در خصوص اظهار نظرها و تفسیر ها

کارشناسان آزمایشگاه بخش سم شناسی بایستی گزارش نتایج را به همراه اظهار نظر کارشناسی خود به مسئول بخش ارایه دهد .

تخصص های کارشناسی و تجارب مورد نیاز :

کارشناسان آزمایشگاه بخش سم شناسی بایستی در خصوص آزمونهای شیمیایی و فیزیکوشیمیایی و سم شناسی مهارت کافی بدست ودر مورد شرکت در دوره های آموزشی و خود آموزی اقدامات لازم انجام دهند .

همچنین کارشناسان در انتقال دانش و تجارب خود به همکاران تلاش کنند این موضوع در مورد شرکت در دوره های آموزشی بسیار ضروری است . ( ارائه مقاله ، جزوه و کلاس آموزشی )

*****وظایف مدیریتی :

1- کالیبراسیون دوره ای دستگاهای بخش سم شناسی

2- اجرای دستورالعملهای سلامت محیط کار

3- کنترل کیفیت آب مصرفی مستند سازی آن

4- مستند سازی شرایط نگهداری محلولها و مواد شیمیایی

5 – تهیه آمار ماهانه

6 – ارائه مقاله و مطالب علمی در زمینه شغلی به صورت پمفلت ، مقاله قابل چاپ در مجلات مرتبط و یا همکاری با واحد تحقیقات اداره کل آزمایشگاه های غذا ودارو

7- نگهداری و استفاده صحیح از دستگاه ها و ملزمات مصرفی

8- تهیه گزارش نتایج آزمون و دفتر آزمایشگاه بر اساس دستورالعمل GLP  

9- معتبر سازی روشهای آزمون با همکاری واحد QA